Op dit moment zijn er bij de Europese Commissie discussies gaande over een aanstaand verbod op het gebruik van BPA (Bisfenol A) bij de productie van voedselcontactmaterialen. Naar verwachting komt de Europese Commissie binnen enkele weken met een conceptverordening.

Het ministerie van VWS heeft besloten voor het geven van commentaar het voorstel van de Commissie af te wachten. 

Wat wordt de opzet van de regeling en wat zijn de elementen van de BPA-maatregel?

• EC stelt een ban op BPA voor.
• Deze ban zal expliciet gelden voor de productie van plastic, coatings, drukinkten, lijmen, ionenwisselaars en rubber.
• De ban zal ook betrekking hebben op andere bisfenolen.
• Speciale regels (geen ban) zullen gelden voor gebruik van BPA voor de productie van BADGE  voor 'heavy-duty food contact coatings'.
• Er zal een verplichte monitoring komen voor het bepalen van BPA in BADGE en in papier en karton.

De voorwaarden waaronder BPA gebruikt kan blijven worden voor de productie van BADGE:

• De productie van BADGE vindt plaats in individueel identificeerbare partijen.
• BPA mag niet aantoonbaar zijn.
• Reacties (zoals hydrolyse) van het BADGE waarbij BPA vrijkomt, mogen niet voorkomen.

Uitwerking verbod op het gebruik van (andere) bisfenolen:

• De regels gelden voor alle bisfenolen die onder CLP zijn aangemerkt als mutageen, carcinogeen, giftig voor de reproductie of hormoonverstorend.
• Gebruik van deze stoffen zal alleen toegestaan zijn als aan artikel 8 - 12 van Vo 1935/2004 is voldaan (dat wil zeggen: Europees toegelaten is) en als aan opgelegde specifieke voorwaarden is voldaan.
• Aanvragen voor een goedkeuring van dergelijke stoffen moeten worden ingediend binnen 9 maanden na de betreffende CLP-classificatie of afkondiging van het FCM-verbod. Na die negen maanden mag het gebruikt blijven worden tot een EC-beslissing obv EFSA-opinie.

Overgangsperioden:
Een algemene overgangsperiode van 18 maanden voor eindproducten is voorzien, met de volgende uitzonderingen:

• 36 maanden voor verpakkingen voor verwerkt(e) fruit, groenten en vis.
• 36 maanden voor metalen ‘final articles’ waarbij de buitenkant een coating is aangebracht, alleen voor deze buitenkant.
• 48 maanden voor ‘final articles’ voor herhaald gebruik in bedrijfsmatig te gebruiken apparatuur (gietvormen, membranen, slangen, pijpen, pompen, kranen, flenzen, afsluitingen, meters, kijkglazen).
• Eventueel (als nodig) 48 maanden voor containers en transportvaten met een oppervlakte-inhoud-verhouding van minder dan 1 (dat wil zeggen met een inhoud van meer dan 200 liter).
• ‘Final articles’ die op de markt zijn gebracht voor het eind van de overgangsperiode, moeten binnen 12 maanden na het verloop van de overgangsperiode zijn ingezet.
• Extra aandacht voor niche-toepassingen zoals op polysulfon gebaseerde filtratiesystemen.

Monitoring, compliance en rapportage

• Verplichte monitoring van BPA in BADGE (aanwezigheid) en gerecycled papier/karton (aanwezigheid of migratie).
• Steekproef: 5% van de partijen.
• Discussie over monitoring in andere producten (zoals apparatuur).
• Follow-up om de bron vast te stellen.
• Rapportage aan lidstaat, met vermelding genomen acties om niveaus te verlagen, lidstaten informeren EC.
• Discussie over mogelijke actielimiet.
• DoC om compliance met bestaande regels aan te tonen (afwezigheid, SML of overgangstermijnen).

Testmethoden

• Voor zover ze bestaan onder Vo 10/2011.
• Voor papier en karton: CEN/TS 17497.
• Migratie uit papier/karton: met 10% ethanol (sim A uit 10/2011), discussie met nationale labs, sprake is van een migratielimiet van 137 mcg/kg.
• Voor aanwezigheid in BADGE: nog vast te stellen

Verdere procedure:

• Lidstaten kunnen reageren op de benaderingswijze.
• De ontwerpverordening ondergaat nu een interne procedure bij de EC.
• Na publicatie van de ontwerpregeling volgt een commentaarronde (feedback) van vier weken (ook lidstaten kunnen op de tekst reageren).
• Er zal rekening worden gehouden met de kerstperiode
• Besluitvorming in PAFF TOX voorzien in het eerste kwartaal van 2024.

Heeft u vragen of opmerkingen over dit bericht en de aanstaande regeling?
Neem dan contact op met Kris Callaert, Projectmanager kunststofverpakkingen en voedselcontact, callaert@nrk.nl.